Geschiedenis Noord-Holland
Holland was het belangrijkste gewest over de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden de Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep over 21 januari 1798 werd op 23 april 1798 de Acte van Staatsregeling aangenomen, waarmee de antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. De republiek werd onderverdeeld in acht departementen met zo veel mogelijk gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
het departement betreffende Texel
dit departement met een Amstel
dit departement over een Delf
Ook lagen verder dit departement van de Schelde en Maas en het departement betreffende een Rijn deels op Hollands grondgebied.
Uiteindelijk voldeed een andere rangschikking niet en na de instelling in 1801 over dit Bataafs Gemenebest werden het departement Holland ingesteld volgens een oude gewestelijke grenzen betreffende Holland. In 1806 werden het Bataafs Gemenebest vervangen via het Koninkrijk Holland. Het jaar daarop werd het departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend met Noord-Holland) en het departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Nadat in 1811 het Koninkrijk Holland voor dit Franse Keizerrijk werden gevoegd, werd Amstelland bij Utrecht gevoegd tot dit département een la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werden Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden aangaande de Maas.
Na een Fransen eind 1813 uit Nederland gevlucht waren, bleef de rangschikking aanvankelijk ongewijzigd. Betreffende een Grondwet betreffende 29 maart 1814 werden een departementen vervangen door provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden van een Maas werden verenigd in de provincie Holland. Via minister Over Maanen werden in een grondwetcommissie nog de titel Holland en West-Friesland voorgesteld "teneinde aan het verlangen met achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", maar dit werd via een rest aangaande de commissie verworpen.[twee]
De nieuwe provincie kreeg in 1814 een paar gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam met de voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour met Friesland naar Holland, maar een deel van Hollands Brabant was voor Noord-Brabant en in 1815 werd ook dit laatste Hollands Brabant, nederland met Altena, bij Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werden in 1820 een grens betreffende Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Teneinde de dominantie te beperken werden Holland bij de grondwetsherziening met 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. Een noodzakelijkheid hiertoe werd in Zuid-Holland niet gevoeld. In Noord-Holland gold het immers in sterke mate vanwege Amsterdam, dat in 1838 dit provinciaal gerechtshof met zich voorbij zag gaan ten gunste over Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd een overheersende positie van Amsterdam en drong men met op de genezing aangaande de verdeling bijvoorbeeld deze was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier vanwege 1795. Hier werden desalniettemin niet aan tegemoetgekomen. Na de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werden deze voor Noord-Holland gevoegd, waarna Zuid-Holland in 1864 het grootste deel over een gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden een eilanden Vlieland en Terschelling voor een provincie Friesland ingedeeld.[3] Dit voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit betreffende Noord-Holland.
Rond 2010 tot 2012 was daar enig tijd sprake aangaande ons samenvoeging betreffende de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd overduidelijk het deze plannen over een baan bestaan.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met dit Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en ons deel over Friesland
Noord-Holland bestaan grotendeels uit een kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, een Waddenzee en het IJsselmeer. In dit zuiden grenst de provincie met Zuid-Holland en Utrecht, in het oosten door medicament aangaande de Houtribdijk en Hollandse Brug met de provincie Flevoland en in het noorden door medicament van een Afsluitdijk met de provincie Friesland.
De provincie mag worden onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en ons zuidelijk deel, waarbij het Noordzeekanaal (en voorheen dit IJ) mits grens fungeert.
Ten zuiden van dit Navigeer hier Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden aangaande Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer betreffende de luchthaven Schiphol en tegelijk dit Gooi, alsmede ons dichtbevolkt gebied, doch met ons landschappelijk geheel ander karakter (bosrijk en niet volkomen vlak).
Ten noorden met dit Noordzeekanaal bevinden zich een Zaanstreek en andere, kleinere, segmenten en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot iets voorbij een plaats Alkmaar. Er bevinden zich in het deel over de provincie verder landelijker gebieden: Waterland, de omvangrijke droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en navigeer naar deze vent Purmer en geheel in dit noorden de Kop betreffende Noord-Holland betreffende het uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, dit voormalige eiland Wieringen en het waddeneiland Texel.
Een westkust met de provincie wordt grotendeels via duinen beschermd. Hier liggen welbekende badplaatsen ingeval Zandvoort, IJmuiden, Wijk met Zee, Egmond aan Zee en Bergen. Waar de duinen via een Provincie Noord-Holland Noordzee waren verzwolgen, werden een Hondsbossche Zeewering aangelegd.
Een regio tussen Haarlem, Velsen (aan beide zijden over het Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar heet Kennemerland. Ons deel van Kennemerland vormt een IJmond, betreffende een Hoogovens en verschillende industrie: dit is dit westelijk gebied van het Noordzeekanaal, betreffende als middelpunt de haven en sluizen met IJmuiden. Ten noorden van Kennemerland ligt de oude marktplaats Schagen en op een noordpunt met het schiereiland een marinehaven Den Helder, tegelijk veerhaven Noord Holland wegens Texel.
Met de oostkust liggen historische steden indien Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en tevens dit eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
Een voornaamste binnenwateren in Noord-Holland bestaan dit IJ (heb je een zeearm) en het Noordzeekanaal met de daarin, alang dan niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en dit Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland worden verschillende dialecten gesproken. Landelijk geniet het Amsterdams de meeste bekendheid, het behalve in Amsterdam ook in steden ingeval Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel kan zijn te horen, omdat op deze plaats heel wat Amsterdammers wonen. De meest typische dialecten vindt men op het platteland. Hoe noordelijker men komt, hoe verdere dit lokale dialect met een standaardtaal afwijkt; in het bijzonder het Tessels en het Wierings hebben een heel eigen karakter.
Net ingeval in overige dialectgebieden is ook in Noord-Holland sprake betreffende ons teruggang met een dialecten. Toch zijn sommige dialecten nog opvallend vitaal. Met name dit Volendams is ter plaatse alsnog enorm meestal gesproken. Verschillende dialecten, bijvoorbeeld dit Aalsmeers, bestaan nagenoeg verdwenen.
Dit IJ is vanouds een barrière en dat blijkt ook uit de dialecten. Een dialecten ten noorden betreffende dit IJ zijn de meest afwijkende.
Tussen dit IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te beluisteren)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
Een dialecten ten zuiden aangaande het IJ en Noordzeekanaal lijken meer op een dialecten over Zuid-Holland en geraken taalkundig dan ook dikwijls ingeval Zuid-Hollands beschouwd. Wel nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts ons overgangspositie in, betreffende zowel Noord- ingeval Zuid-Hollandse kenmerken. De Gooise dialecten, die intern vrij divers bestaan, blijven in de Utrechtse band.
Boven dit IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
Een dialecten aangaande vanouds geïsoleerde gemeenschappen ingeval Volendam, Egmond of een Waddeneilanden beschikken over een heel persoonlijk ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op sommige punten heel conservatief gebleven, daar waar ze zich op andere punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daarom zeer scherp van een omliggende dialecten zijn gaan afwijken.
Een ordening aangaande de dialecten boven dit IJ is problematisch en is aanleiding geweest tot verscheidene polemieken in een taalwetenschap. Vaak is op een verwantschap met het Fries gewezen: betreffende name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over veel achterbaks met dit Fries. Veel onderzoekers vermoedden een Fries substraat: een oorspronkelijke taal zou Fries zijn geweest. Dit Hollands zou het Fries pas laat verdrongen hebben en bezit het nooit zeker mogen vernieuwen, zodat Friese vormen en constructies alsnog voortleven in de dialecten. Ofschoon deze theorie heel wat aanhang heeft, is ze via overige taalkundigen betreffende de hand gewezen en zullen de Friese vormen voorheen op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV ik heb hierover nagedacht is ons overheids-NV, opgericht op 1 juli 2004, betreffende de Provincie Noord-Holland zodra enig aandeelhouder. De bedrijf zorgt in opdracht aangaande een besturen aangaande een recreatieschappen vanwege een ontwikkeling, aanleg, dit beheer en onderhouden aangaande 6 recreatiegebieden in Noord-Holland: Het Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland zijn een paar grote nationale parken: dit Nationaal Park Duinen betreffende Texel (de hele westzijde van Texel) en dit Nationaal Park Zuid-Kennemerland (de brede duinstrook met Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ernaast bestaan er in Noord-Holland ons tiental andere via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder het Noordhollands Duinreservaat (over Wijk aan Zee tot Schoorl), een Schoorlse Duinen en de Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte zijn daar in Noord-Holland nog ettelijke andere vollere en kleinere natuurgebieden, bijvoorbeeld het Goois Natuurreservaat, een Hulk, het Naardermeer, dit Balgzand en een Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. plaats via Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland voor het hoofdartikel aan dit thema.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is vanaf de zomer ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort